Het mastering proces wordt vaak verkeerd begrepen door vele muziekproducers. Je eigen tracks masteren begin je toch niet aan? Of toch wel? Hoe ziet het mastering proces er dan precies uit? Hoe kan ik mijn tracks goed masteren? Vele muziekproducers zien het als een magische truc om van iedere track een hit te maken. In dit artikel lees je alles over mastering en hoe dit proces eruit ziet.
Wat is mastering eigenlijk?
Mastering is de laatste stap in het productieproces waarin je ervoor zorgt dat de muziek zo goed mogelijk tot zijn recht komt, waar je ook luistert. Als de mix af is voeg je per track alle kanalen en sporen samen tot een stereo file. Deze stereo file exporteer je vanuit je master kanaal naar een wave-formaat, 44.1 kHz – 24 bit. Meestal wordt een eindvolume met pieken op -6db gehanteerd, om genoeg ‘headroom’ te bewaren voor de nabewerking tijdens het masteringproces. Als je in een apart mastering project werkt, of je mastering engineer werkt door midel van stem mastering, zet je de stereo files op een rij en stem je de levels en timbres (klankkleur) op elkaar af. Vervolgens kun je de tracks wat meer karakter geven met EQ, compressie en verzadiging.
Wanneer begin je met mastering?
Begin pas met het masteren van een track als de mix echt af is. Als je bij het masteren problemen tegenkomt in individuele instrumenten of in de balans kun je dit beter oplossen in het mixing proces, hier heb je immers de individuele sporen tot je beschikking. Het mixing proces is het proces wat voor het masteringproces komt. Let er ook op dat je tijdens het mixen niet teveel EQ en compressie gebruikt op het masterkanaal. Hou in de mix voldoende headroom over voor het masteringproces.
Het gebruik van een referentietrack
Vergelijk je tracks altijd met commerciële releases uit hetzelfde genre. Misschien heb je in je thuisstudio geen full-range monitors staan zoals in een mastering studio, en waarschijnlijk is de akoestiek ook niet optimaal. Maar door je muziek te vergelijken met je grote voorbeelden kun je wel voorkomen dat je tracks heel erg uit de toon vallen.
Luister ook eens in de auto hoe je dance track zich verhoudt tot andere tracks. En op een telefoon of een laptop. Want op een telefoon en laptop hoor je je track volledig in mono. Vallen er gedeeltes weg van je track? Dan is je mono compabiliteit van je track niet in orde. Fase problemen kun je met verschillende Correlation meter plugins meten. Op de gratis frequentie analyser plugin van Voxengo Span zit ook een Correlation meter ;-).
Klik hier om deze gratis tool te downloaden!
Heb je fase problemen in je stereobeeld? Dan heffen je stereokanalen elkaar op zodat er in de mono sectie van je track deze elementen niet meer te horen zijn. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld de plugin S1 Imager van Waves en maak je stereo signalen wat minder breed. Let er ook altijd goed op dat je het volume van de gebruikte referentietrack gelijk trekt met jouw track. Want deze referentietrack is gemasterd en heeft een veel hoger volume in vergelijking met jouw track. Anders hoor je alleen het volumeverschil en niet het verschil in timbre en klankkleur.
Het mastering proces
Het eerste wat je moet doen om een track te gaan masteren, is luisteren. Daarna luister je nog eens beter en dan nog een aantal keer. Je wilt aan de ene kant helemaal snappen en voelen wat de sound en stijl van de track is, zodat je er daarna een passend, goed gedoseerd sausje overheen kunt gooien. Aan de andere kant speur je naar de kleinste oneffenheden en meest subtiele disbalans. Daarna kun je aan de slag om deze op te heffen. Je luistert om te horen waar de mogelijkheden liggen om een track verder te perfectioneren. Dat snap je. Luisteren kunnen we allemaal. Tenminste, dat zou je denken. Maar een goede mastering engineer hoort veel meer dan de gemiddelde luisteraar. Pas door het verschil van voor-en-na-mastering te beluisteren besef je hoe verfijnd het gehoor van een goede mastering engineer moet zijn. Het verschil zit hem in de subtiele details die een leek niet kan benoemen, maar wél ervaart.
Eerst worden de hoge en lage tonen waar nodig gebalanceerd. Als de tonale balans van de track evenwichtig genoeg is luister je goed naar de dynamiek van een track. De energie die er in een mix zit moet kloppen met de stijl en het genre van de track en overeenstemmen met je eigen wens of voor degene waar jij de track voor mastert. De harde en zachtere delen van de muziek moeten in harmonie gebracht worden, zodat het stuk in iedere vorm en drager tot zijn recht komt. Dat kun je doen door tracks te comprimeren (hardere passages worden zachter) of expanderen (zachtere passages worden harder). Een volgende stap in de mastering proces is het levellen qua volume waardoor de track een logisch verhaal wordt. Begin en eind van de tracks worden mooi opgebouwd en afgerond en er wordt voor gezorgd dat de track binnen het geluidsbeeld van het genre past.
De magische truc van mastering
Als je je eigen dance tracks gaat masteren, probeer dan niet om er een compleet andere track van te maken. Het geheim van goede mastering engineers zit hem in subtiele aanpassingen. Met een equalizer kun je bijvoorbeeld het timbre of klankkleur van een instrument subtiel aanpassen zodat het meer gaat lijken op je referentietrack. Werk hier met brede banden en gebruik geen boost of cut van meer dan 2 dB. Versterk de samenhang tussen de instrumenten met een compressor. Let op! het doel is hier niet om je track harder te maken. Gebruik een trage attack en een snelle release. Kies een lage ratio en mik op een maximale gainreductie van 1 a 2 dB.
Vraag feedback van bevriende muziekproducers
Spreek met een collega of bevriende producers af om elkaars muziek te masteren. Zo heb je altijd nog een paar frisse oren dat naar je muziek luistert voordat je deze aan de wereld laat horen. Eventuele eigenaardigheden in de mix hoor je na duizend keer luisteren niet meer maar je bevriende of collega muziekproducer die de track voor het eerst hoort waarschijnlijk wel. Het kan tevens ook erg leerzaam zijn om elkaars tracks te masteren, waardoor je beter wordt in het horen van problemen in de mix of track.
Hoe hard is hard genoeg?
In mijn vorige blog ben ik hier uitgebreid op ingegaan en heb ik beschreven waarom harder niet altijd beter is. Jaren geleden was er een ware loudness war aan de hand en wilden artiesten elkaar overtreffen door steeds hardere tracks te produceren. Zo hard dat er helemaal geen dynamiek meer aanwezig was in de muziek. Wil je weten hoe hard jou tracks moeten zijn en voor welk platform en waar je precies op moet letten? Check dan dit artikel over de hardheid van dance tracks.
Maar hoe hard is hard genoeg? Optimaliseer het volume van je track voor streaming platforms. Het heeft geen zin meer om je muziek extreem hard te maken. Muziekaanbieders zoals Spotify en iTunes maar ook YouTube hanteren loudness normalisatie. Als je nummer harder is dan hun loudness target zetten ze het gewoon zachter. Kies een level meter die zowel het piekniveau als het RMS (of LUFS)-niveau laat zien en zet deze helemaal achteraan in je keten op de masterbus. Stel je brick-wall limiter zo in dat pieken niet boven de -1 dB TP (true peak) uitkomen en het RMS niveau rond de -14 dB schommelt. Je muziek zal op deze manier niet of nauwelijks zachter worden gezet, waardoor je het volledige dynamische bereik van het medium benut.
Conclusie
Door de tracks te onderwerpen aan een kritische blik op het vlak van geluidstechnische eindafwerking, zorg je ervoor dat de essentie van de track des te meer in de verf wordt gezet. Die geluidstechnische afwerking bestaat meestal uit het toevoegen of wegcutten van bepaalde frequenties, compressie, limiting en soms een streepje reverb. Uiteraard beperkt mastering zich niet tot het wegwerken van schoonheidsfoutjes. Het is het kloppend maken van een track in een bepaalde genre. Er kunnen ook geen wonderen verricht worden als de track op zichzelf slecht geproduceerd of gemixt is. Dus het fabeltje dat met mastering de track met een toverstaf wordt behandeld zodat elke track geweldig gaat klinken is de meest grote onzin. Voordat je met het mastering proces kunt beginnen moet je track goed geproduceerd en gemixt zijn. Hopelijk heb je met dit artikel een goed inzicht gekregen in hoe een mastering proces eruit ziet er wat er allemaal gedaan of verricht wordt.
Ben jij benieuwd wat de DDMA voor jou kan betekenen als je graag wilt beginnen met het produceren van muziek? Bekijk dan ons aanbod van muziekproductie lessen en opleidingen.
